Jura krakowsko-częstochowska – co warto na niej zobaczyć? Najpiękniejsze jaskinie i ruiny zamków w okolicy

Jura krakowsko-częstochowska to – jak sama nazwa wskazuje – obszar rozciągający się pomiędzy Krakowem a Częstochową. Kraina ta słynie z różnorodnych wapiennych formacji przybierających różne kształty i wielkość. Region ten znany jest głównie z ponad 1500 różnych jaskini oraz Szlaku Orlich Gniazd, który wiedzie przez średniowieczne zamki i warownie. Które jaskinie i zamki są szczególnie warte odwiedzenia? Tego dowiesz się z poniższego tekstu!

Jura krakowsko-częstochowska – gdzie jest położona?

W różnych przewodnikach jurę krakowsko-częstochowską możemy spotkać również pod nazwą wyżyny krakowsko-częstochowskiej, choć popularne są także określenia „jura krakowska” lub po prostu „jura”. Jest to obszar położony w zachodniej części województwa małopolskiego, na granicy z województwem śląskim. Rozciąga się on na długości ponad 80 km i zajmuje powierzchnię 2615 km². Jak sama nazwa wskazuje – znajduje się on mniej więcej na obszarze pomiędzy Krakowem a Częstochową.

Pod kątem geologicznym charakterystyczną cechą tego regionu są liczne wapienne formacje skalne porozrzucane po całym obszarze. Niektóre z nich przyjmują całkiem osobliwe kształty, a ich wysokość może sięgać nawet kilkudziesięciu metrów. W tym makroregionie spotkać możemy także liczne jaskinie wapienno-skalne, które co roku przyciągają w to miejsce setki tysięcy turystów.

Jaskinie, czyli najcenniejsze atrakcje jury, które warto zobaczyć

Na terenie jury krakowsko-częstochowskiej znajduje się ponad 1500 jaskiń. Wiele z nich jest dostępnych do zwiedzania. Które z nich są szczególnie warte zobaczenia? Sprawdźmy!

Jaskinia Niedźwiedzia Grota

Jedną z dostępnych dla zwiedzających propozycji jest Jaskinia Niedźwiedzia Grota położona w Złotym Potoku. Liczy ona sobie około 70 metrów długości i dzięki swojemu poziomemu położeniu jest wygodna do zwiedzania. Za jej powstanie odpowiadają procesy krasowe, czyli rozpuszczanie skały wapiennej przez wodę. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że aby móc zwiedzić jaskinię należy być wyposażonym we własną latarkę.

Miejsce to było znane miejscowej ludności od kilku tysięcy lat, stanowiąc schronienie dla myśliwych już w epoce kamienia łupanego. Co ciekawe ponownie została ona odkryta w XIX wieku przez poetę Zygmunta Krasińskiego. Dzięki zapoczątkowanym przez niego badaniom udało się znaleźć w niej wiele szczątków prehistorycznych zwierząt, m.in. mamuta oraz nosorożca włochatego. Obecnie żyją w niej kilka gatunków nietoperzy.

Jaskinia Wierna

Najdłuższą jaskinią znajdującą się na terenie wyżyny krakowsko-częstochowskiej jest Jaskinia Wierna. Wejście do niej znajduje się w porośniętym lasem grzbiecie, niedaleko miejscowości Ostrężnik. Została ona odkryta niedawno, bo w 1990 roku i zrobiła na badaczach piorunujące wrażenie. Okazało się, że mierzy ona 1027 metrów długości oraz 30 metrów głębokości. Posiada ona kilka sal oraz dosyć skomplikowany układ korytarzy.

Jedną z sal zyskała nazwę Sali Rysia, dzięki znalezionemu w niej szkieletowi tego zwierzęcia. Warto wiedzieć, że jaskinia ta słynie z przepięknej szaty naciekowej, którą tworzą różnokształtne stalaktyty, pola makaronów oraz pola ryżowe. Wewnątrz jaskini również można spotkać różne chronione gatunki nietoperzy, dlatego też jej zwiedzanie może być nieco utrudnione. Innymi godnymi odwiedzenia jaskiniami są m.in. Jaskinia Ostężnicka czy Jaskinia Głęboka.

Szlak Orlich Gniazd, czyli najpiękniejsze zamki jury krakowsko-częstochowskiej

Wyżyna krakowsko-częstochowska przyciąga wielu turystów z jeszcze jednego powodu. Jest nim Szlak Orlich Gniazd – szlak turystyczny prowadzący z Krakowa do Częstochowy, który prowadzi przez jurajskie zamki. Znajduje się na nim aż 11 jurajskich warowni.

Zamek Olsztyn

Jedną z najbardziej rozpoznawalnych budowli na Szlaku Orlich Gniazd jest zlokalizowany niedaleko Częstochowy Zamek Olsztyn. Majestatyczne ruiny da się zauważyć z odległości wielu kilometrów. Obiekt położony jest na skale, a na pierwszy plan wysuwa się 35-metrowa wieża, z której rozpościera się piękny widok na okolicę. Przez lata zamek był świadkiem wielu dramatycznych wydarzeń, a od XVII wieku zaczął popadać w ruinę.

Budowla powstała w XIII wieku jako element systemu obronnego Małopolski. Został on znacznie rozbudowany przez króla Kazimierza Wielkiego. Zamek przez kilka wieków spełniał swoje zdanie, skutecznie chroniąc tereny Polski przed obcymi najazdami. Katastrofalny okazał się dla niego potop szwedzki i wojna północna. Od czasów upadku Rzeczpospolitej zamek popadał w ruinę, a w XVIII wieku pochodzących z niego cegieł użyto do budowy miejscowego kościoła.

Zamek Ogrodzieniec

Na szczególną uwagę zasługuje również Zamek Ogrodzieniec, który jest największą warownią na jurze krakowsko-częstochowskiej. Jest on również uważany za jeden z najpiękniejszych zamków w Polsce. Odnaleźć go możemy na Górze Janowskiej, w środkowej części obszaru wyżyny. Położony jest on niedaleko miejscowości Podzamcze. Jego cechą charakterystyczną cechą są majestatyczne skały, na których został wybudowany.

Budowla ta powstała w XIV wieku z inicjatywy Kazimierza Wielkiego. Przez lata warownia zmieniała swojego właściciela aż ostatecznie w XVI wieku znalazła się we władaniu rodu Bonerów – jednej z najbogatszych rodzin w ówczesnej Polsce. Wtedy też zamek został przebudowany na budowlę w stylu renesansowym. Podobnie jak w przypadku Zamku Olsztyn, również i Ogrodzieniec mocno ucierpiał podczas potopu szwedzkiego i wojny północnej i w rezultacie stracił na znaczeniu.

Gdzie szukać noclegu na terenie jury krakowsko-częstochowskiej?

Dla osób, które zamierzają zwiedzić wyżynę krakowsko-częstochowską mamy dobrą informację – na jej obszarze znajduje się wiele gospodarstw agroturystycznych. Można je znaleźć właściwie w każdej miejscowości znajdującej się w pobliżu Szlaku Orlich Gniazd. Jeżeli ktoś preferuje spanie pod namiotem lub w przyczepie kempingowej, z łatwością znajdzie również wiele przeznaczonych do tego miejsc dysponujących całym potrzebnym wyposażeniem.

Dodaj komentarz